ادبیات داستانی تركیه آشنای ناشناخته
لباس دونی: نویسندگان مهم ادبیات ترکیه در ایران کمتر شناخته شده اند، این هفته را فرصتی برای مطالعه رمان های ترک زبان بگذارید.
به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، آثار داستانی ادبیات ترکیه امروز برای مخاطبان ایرانی آشناست، در سال ها اخیر آثار قابل توجه و پرشماری از نویسندگان ترک زبان به فارسی برگردانده شده و بسیار مورد توجه قرار گرفته است، با این وجود و با وجود شباهت های فرهنگی میان ایران و ترکیه، شناخت ما از ادبیات ترک نه تنها کامل نیست بلکه در مواردی به بیراهه رفته است.
این هفته به مناسبت درگذشت یاشار کمال که او را پدر رمان نویسی ترکیه می دانند، با آثاری از این سرزمین آشنا شوید که نمایندگان خوبی برای معرفی ادبیات امروز ترکیه هستند.
جزیره آقا کمال
یاشار کمال، با نام رسمی کمال صادق گوکچلی، ۶ اکتبر ۱۹۲۳ در روستایی کردنشین متولد شد. دوران کودکی را در تنگدستی و سختی پشت سر گذاشت و کودکی ۵ ساله بود که در یک تصادف یک چشم خویش را از دست داد.
پس از آن شاهد قتل پدرش شد و دیدن قتل پدر چنان تأثیر تلخی بر کمال گذاشت که او را به لکنت زبان مبتلا کرد و بعد از هفت سال از این لکنت رهایی یافت.
یاشار کمال در ۹ سالگی به مدرسه رفت، در سال ۱۹۴۰ در سایه برقراری ارتباط با نویسندگان و دست اندرکاران مجله چبغ یعنی بهمن که در آدانا منتشر می شد، اشعار خویش را در این مجله به چاپ رساند و نخستین داستان خویش را در سال ۱۹۴۴ زمانی که در سربازی بود نوشت. نوشتن فکاهی و انجام مصاحبه برای روزنامه جمهوریت یکی از نقاط حساس زندگی هنری کمال به حساب می آید.
اولین رمان وی در سال ۱۹۵۵ با نام اینجه ممد او را به شهرت رساند و بعد از آن نزدیک به ۵۰ کتاب مشتمل بر قصه، رمان، فکاهی و مصاحبه را به چاپ رساند که به خیلی از زبان های دنیا ترجمه شد.
کمال در سال ۱۹۷۳ نامزد جایزه نوبل ادبیات شد و در سال ۱۹۷۷ جایزه صلح ناشران و کتاب فروشان آلمان را از آن خود و در سال ۲۰۰۸ نشان ویژه ریاست جمهوری ترکیه را دریافت کرد.
از آثار یاشار کمال که به فارسی ترجمه شده است میتوان به کتاب های اگر مار را بکشند، آن سوی کوهستان، تنهایی، قصه جزیره سه گانه، قهر دریا، پرندگان هم رفتند، درخت انار روی تپه، پیت حلبی، زمین آهن است و آسمان مس اشاره نمود.
وی در ۲۸ فوریه ۲۰۱۵، ۱۰ اسفند ۱۳۹۳، درگذشت.
مجموعه قصه جزیره، شامل سه کتاب است که در زمان های متفاوت انتشار یافته اند در عین حال که به هم پیوسته هستند، میتوان جداگانه آنها را خواند.
بنگر فرات خون است، نخستین کتاب از این مجموعه است، قصه آن در روستایی اتفاق می افتد که شاهد وقایع جنگ های ترک ها و یونانی هاست.
آب خوردن مورچه، کتاب دوم این مجموعه و روایتگر فاجعه ای است که میلیون ها انسان را از سرزمین شان می راند و الان این انسان های رانده شده در تلاشند تا خود و هویتشان را باز یابند.
خروس خوان، سومین کتاب از این مجموعه به حساب می آید و روایتی حماسی از زندگی انسان های پریشان و جنگ زده است که می کوشند جزیره ای را به سرزمین دوم خود تبدیل کنند.
داستان های یاشار کمال اکثراً در روستاهای کشورش رخ می دهد اما روستایی نویسی او برای خواننده کتاب از هر ملیتی که باشد قابل درک است. مجموعه سه گانه جزیره، قرار بود جلد چهارمی هم داشته باشد که هنوز به فارسی ترجمه نشده است.
این مجموعه با ترجمه علیرضا سیف الدینی در سه جلد، توسط نشر ققنوس انتشار یافته است.
بازی خطرناک آقای آتای
اغوز آتای، یکی از مهم ترین نویسندگان ادبیات ترکیه و از پیشگامان رمان مدرن در این کشور است. وی در سال ۱۹۳۴ در کاستامونوی ترکیه متولد شد. پدرش قاضی و عضو حزب جمهوری خواه بود. آتای دوران کودکی خویش را در آنکارا گذراند، در دانشگاه استانبول در رشته مهندی عمران تحصیل کرد و عضو هیئت علمی این دانشگاه شد.
رمان جدا افتاده، نخستین رمان آتای در سال ۱۹۷۱ انتشار یافت، این کتاب مشهورترین اثر اوست که در نظرسنجی یونسکو بعنوان برجسته ترین رمان ادبیات قرن ترکیه انتخاب گردید. این کتاب تابحال به زبان های متعدد ترجمه شده است.
پس از انتشار آثار او بود که خیلی از نویسندگان ترک زبان به شیوه های جدید روی آوردند و جریان جدیدی در ادبیات ترکیه شکل گرفت.
اغوز آتای سپتامبر سال ۱۹۹۷ براثر تومور مغزی و قبل از آنکه بتواند آخرین کتاب خویش را به پایان برساند درگذشت.
بازی های خطرناک اثر او از شکست و تحول سخن می گوید و روایت حکمت بنول در دوران جنگ است، مردی که احساس می کند کسانی که حاکم بر جامعه هستند، در مقابل مشکلات موجود در جامعه و اتفاقات با مردم صادق نیستند و این مورد خطرناک می باشد. آنها بگونه ای در شرایط مختلف واکنش نشان می دهند که انگار آنها در حال بازی هستند و این بازی را تا جایی ادامه می دهند که خطرناک می باشد. آتای در بازی خطرناک این شرایط خطرناک و نحوه واکنش افراد با آنها را به وضوح بیان می کند.
این کتاب با ترجمه عین له غریب، در ۸۶۴ صفحه توسط نشر نگاه انتشار یافته است.
بادبادک های فریده خانم
فریده چیچک اوغلو، از نویسندگان معاصر ترکیه در سال ۱۹۵۱ در آنکارا متولد شد، بعد از آنکه تحصیلاتش را در آمریکا به پایان رساند، به ترکیه برگشت و در دانشگاه میدل ایست به تدریس مشغول شد.
در سال ۱۹۸۰ بعد از کودتای نظامی در کشورش، چیچک اوغلو بازداشت و به زندان محکوم می شد و چهار سال از عمرش را در زندان های سیاسی ترکیه می گذراند. بعد از آزادی معماری را کنار گذاشت و به نویسندگی روی آورد. او تابحال چند اثر داستانی منتشر نموده که بعضی از آنها به فارسی هم ترجمه شده اند. چند فیلم نامه هم نوشته است که مشهورترین شان با عنوان سفر امید در سال ۱۹۹۱ برنده جایزه اسکار برای بهترین فیلم خارجی شد. وی تا سالهای اخیر ویراستار ناشران صاحب نام ترکیه بود.
داستان نگذار به بادبادک ها شلیک کنند، روایتی تخیلی از دوران زندان اوست و درباره نامه های به مقصد نرسیده یک پسر کوچک است. باریش در زندان زنان بزرگ شده چون مادرش زندانی است و او بیرون از زندان کسی را ندارد. وی در طول سال ها، به زندگی در زندان خو کرده است و در بین زندانیان، بیشتر از همه، به اینجی وابسته است اما اینجی آزاد می شود و باریش، غمگین از دوری اینجی، مرتب برایش نامه می نویسد اما نامه هایش به اینجی نمی رسد.
این داستان در چارچوب نامه نگاری است، نامه های باریش به اینجی نوشته شده که حکایت بند زنان زندان های ترکیه را در خود دارد.
نگذار به بادبادک ها شلیک کنند رمانی برای نوجوانان است، که در ۱۲۰ صفحه توسط فرهاد سخا ترجمه شده و به همت نشر ماهی در قطع جیبی، به چاپ رسیده است.
منبع: lebasdooni.ir
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب