واکاوی یک تئاتر
ایرنا- اولین قصه خونخواهی امام حسین(ع) و یاران شهیدشان از طرف سیستانی ها این روزها در صحنه تئاتر زابل به معرض نمایش گذاشته شده است.
زیاد نمی دانستم از تاریخی که در صحنه ای از آن تئاتر می دیدم چون نشنیده و نخوانده بودم هر چه بود حرف هایی برای گفتن داشت. از سیستان می گفت از اتفاقی بعد از روزهایی پُرستم همان روزها که سیاهی جهان روح ۷۲ تن از یاران بهترین مردان عالم را برای همیشه جاودان کرد.
به گزارش لباس دونی به نقل از خبرگزاری ایرنا، همزمان با ماهی که جانمان با هر لحظه اش مسرور است تئاتری در زابل به روی صحنه نمایش رفت، تئاتری با نام "مردمان مرد" این تئاتر روایتی است از یک اتفاق تاریخی اتفاقی که شاید برای خیلی ها شنیدنش تازگی داشته باشد. این گزارش هم برای همین نوشته شد تا از این تاریخ، این روایت و این تئاتر بگوید.
روایت داستان
مؤلف تاریخ سیستان در صفحه ۸۱ این کتاب ( تنها نسخه خطی متعلق به ۸۶۴ قمری) اشاره می کند که بعد از واقعه ی کربلا و شهادت امام حسین(ع) و اسارت خاندان رسول خدا(ص) و امیر مؤمنان علی(ع) از کوفه به شام، و انعکاس آن در سرتاسر دنیای اسلام، مردم سیستان با شنیدن این خبر به خون خواهی اباعبدالله الحسین(ع) بر ضد یزیدبن معاویه و حکمران وی در سیستان، عَبّادبن زیاد (برادر عُبَیْدالله بن زیاد عامل جنایت کربلا) قیام کردند.
این قیام تاریخی مردم سیستان در شرایطی صورت گرفت که هنوز در هیچ کجا از سرزمین های اسلامی چه عراق و چه حجاز برای خونخواهی شهید کربلا و یارانش اسبی تاخته نشده بود و سیستانی ها اولین کسانی بودند که این کار را کردند.
صحنه در خط اصلی تاریخ
سرپرست اداره تبلیغات اسلامی شهرستان زابل می گوید: سیستانی ها دقیقا سه یا چهار ماه پس از شهادت امام حسین(ع) در سال ۶۱ هجری متوجه شدند که فرزندان رسول خدا (ص) در کربلا به شهادت رسیدند و ضد حاکم آن زمان عبادبن زیاد برادر عبیداله زیاد قیام کرده و او را از سیستان بیرون راندند.
حجت الاسلام مهدی فاطمی منش اضافه کرد: این قیام تاریخی منشا برکات بسیار زیادی است که مردم این سامان تصمیم گرفتند هر سال در ۲۵ محرم با برگزاری آیین هایی سالگرد این قیام را گرامی بدارند پس از برگزاری همایشی در همین ارتباط تصمیم بر این شد که به این مورد تاریخی هنرمندانه نگاه شود.
وی بیان نمود: ازاین رو تئاتری حوزه هنری سازمان تبلیغات سیستان و بلوچستان به نام "مردمان مرد" طراحی کرد که حالا شاهد اکران این تئاتر به مدت پنج شب در ماه مبارک رمضان هستیم.
ارسلان محبی کارگردان و نویسنده تئاتر"مردمان مرد"می گوید: این نمایش "مردمان مرد" مبحث محوریش درباره قیام مردم سیستان به خونخواهی آقا امام حسین(ع) است که البته در این نمایش گریزهایی داریم به نوع اسلام آوردن مردم سیستان و ایستادگی آنان در مقابل حاکمان وقت و پرهیز از لعن حضرت علی (ع) که یکی از افتخارات مردم این منطقه به حساب می آید.
او با توضیح این که این نمایش ۱۰ شخصیت (پرسوناژ) شامل هفت شخصیت مرد و سه شخصیت زن دارد اضافه کرد: در این نمایش همینطور به یعقوب لیث صفاری این عیار مرد سیستان اشاره داریم و متن این نمایش هم با تاکید بر منابع تاریخی معتبر نوشته شده است.
شخصیت ها پیوند دهنده متن و صحنه
محدثه مهرپویان بازیگر تئاتر"مردمان مرد" می گوید: در این نمایش بازیگر شخصیت مادر هستم شخصیتی که با کمال از خودگذشتگی و دلسوزی حاضر می شود موی سر دختر تازه عروسش را بتراشد اما لعن حضرت علی(ع) را نگوید.
این بازیگر اضافه کرد: تمام تلاشم را کردم تا بتوانم در این نمایش دلاوری ها، رشادت ها و استقلال و قدرت یک زن سیستانی را به نمایش بگذارم.
تئاتر بیشتر از هر هنری با آداب و رسوم و سنن و ریشه هر قومی بستگی پیدا کرده و به همین جهت جزو اجتماعی ترین هنرهای زیباست که توانسته رقیقترین احساسات و اندیشه های بشری و عبرت انگیزترین حوادث تاریخی زندگی انسان را توصیف و در مقابل هر چشمی مجسم کند؛ تئاتر مردمان مرد هم به خوبی از عهده روایت تاریخی خونخواهی امام حسین(ع) از جانب سیستانی ها برآمده و برای امثال من که هر ۲۵ محرم در مراسم آیینی خونخواهی امام حسین(ع) شرکت نکرده بودم درک حماسه آن روزهای تاریخ را آسانتر کرده است.
پی نوشت:
نمایش صحنه ای مردمان مرد: نویسنده، طراح و کارگردان ارسلان محبی، مشاور کارگردان محدثه مهرپویان، دستیار کارگردان علی سلجوقیان، منشی و مدیر صحنه امین رخشانی، اجرای دکور مهدی حجتی، دوخت لباس فاطمه نورا، اجرای نور امیرمحمد کمالی شهری، دستیار صحنه علیرضا بدیع نیا، دوهُل نوازان علی شیخی، محدثه مهرپویان و علی پاسبان، ضرب نواز علی شیخی، دف نواز فهیمه ملکیان بازیگران ارسلان محبی، علی شیخی، امیرارسلان منصورآبادی، ابوالفضل سعادتیان، علی سلجوقیان، محسن آقائی، علی پاسبان، محدثه مهرپویان، سارا شاه بخش و هانیه بکران، یاریگران وحید گزمه، علیرضا بدیع نیا و سحر اسماعیلی، منابع مردان مرد: علی دوانی، تشیع در سیستان: محمدباقر حیدری نسب، روضه خلد: مجد خافی، بستان الواعظین: جمالدین ابوالفرج عبدالرحمن، مجالس المومنین: شوشتری، نورالله ابن شریف الدین، روضه شهدا: گردآورنده حسین ابن علی کاشفی به تصحیح حسن ذوالفقاری و تاریخ سیستان