تالش سرزمین مردمانی با تمدن کهن در دل طبیعتی پر رمز و راز

تالش سرزمین مردمانی با تمدن کهن در دل طبیعتی پر رمز و راز

لباس دونی: شهرستان تالش سرزمینی پر شکوه و پر رمز و راز با طبیعتی بکر و دست نخورده و سینه ای مالامال از تاریخی هزاران ساله است که از تمدنی بزرگ از مردمانی سخت کوش حکایت می کند.


به گزارش لباس دونی به نقل از خبرگزاری ایرنا، یکی از مهم ترین و زیباترین مقصد سفر در استان گیلان شهرستان تالش با طبیعتی ناب و تمدنی هزاران ساله است. تالش که به آن «طوالش» هم می گویند در طول تاریخ دستخوش تغییرات بسیاری شده اما این خطه، همچنان نه فقط آداب و رسوم و زبان و فرهنگ خودرا حفظ نموده است، بلکه مردمان آن از موهبت طبیعی نیز به خوبی مراقبت نموده اند و پیوند عمیقی با طبیعت دارند.
شاید یکی از جاذبه های تالش گیلان را بایستی گذشته آن دانست. منطقه تالش در گذشته، منطقه بزرگی از شمال قفقاز تا شرق دریای خزر و از جنوب به سپیدرود رسیده و در منطقه غرب تا اردبیل، نیر و سراب را شامل می شد. همین طور سرزمین طوالش از سمت شرق نیز به تپه مارلیک می رسید که دامنه وسیعی از جغرافیای حاشیه خزر را به خود اختصاص می داد.
شهر تالش بعنوان مرکز این شهرستان را با نام هشتپر هم می شناسند که بعد از رشت، بزرگترین شهر استان گیلان است. امروزه تالش از سمت شمال به آستارا، از جنوب به رودبار، از شرق به دریای خزر و انزلی و از غرب به استان اردبیل مرزبندی شده است.
گروه های قبیله ای مردم تالش اکنون در کشور آذربایجان و بخش هایی از روسیه زندگی می کنند. زبان تالشی یکی از قدیمی ترین زبان های ایران (برگرفته از زبان پهلوی قدیم) است که تا به امروز باقی مانده و به گویش های تالشی معروف هستند. مردم این شهرستان و جاذبه های تالش گیلان با زبان های ترکی آذری، گیلکی، فارسی و تالشی صحبت می کنند.
ترکیب ماهرانه کوه و دریا و ابر و جنگل توسط نقاش طبعیت در شهرستان تالش بسیار دل انگیز است و به انسان جان تازه ای می بخشد.
پوشش گیاهی و جانوری تالش
گیاهان و درختانی مانند انار، انجیر، آلو، ازگیل، زردآلو، گلابی، گیلاس، سیب و فندق به همراه پوشش جانوری آهو، ببر، خرس قهوه ای، شغال، راسو، روباه، بز کوهی و پلنگ را اکنون در این خطه می توان یافت.
درختان دشتی و جنگلی مانند توسکا، یالان قوز، بلوط های شاه بلوطی برگ، درخت آهن، شاه بلوط شرقی، افرا و ممرز هم در این جنگلها رویش دارند و جاذبه های تالش گیلان را می سازند.
پارک جنگلی سیاه داران
از جاذبه های تالش گیلان که نامش برای گردشگران و مسافران در ابتدا عجیب می آید، پارک جنگلی سیاه داران در کنار روستای سیاه داران است. روستاییان به علت تراکم بسیار و درختان بلوط سیاه سر به فلک کشیده ای که این جنگل دارد، نام سیاه داران را برای آن برگزیده اند. چونکه در گذشته توده عظیم درختان و تاریکی درون جنگل مانع ورود مردم به درون آن می شد.
بعد از این که مردم منطقه جنگل پوشیده از درختان سیاه یعنی درختان بلوط و آزاد را دیدند به آن نام سیاه داران را نهادند. این منطقه روستایی به همراه جنگل پر تراکنش اکنون به یکی از مناطق تفریحی و جذاب برای مسافران تبدیل گشته است.
در جنوب غربی شهر تالش قرار گرفته و امکاناتی مانند رستوران، آلاچیق، امکانات رفاهی و حتی سورتمه ریلی جنگلی در بین دامنه های تپه و جنگل سیاه داران سفر شما را هیجان انگیز تر می کند. در این جنگل آهو و غزال وحشی را می توانید ببینید. دریاچه سراگاه به این جنگل نزدیک است.
پارک جنگلی گیسوم
اما در پیشانی تالش جنگل و ساحل گیسوم منظره ای بس جالب و دیدنی با جنگلی چترگونه شاهراهی منتهی به دریا را در دل خود گرفته که همه ساله مسافران بسیاری را برای دیدن خود فرا می خواند.
تمام توریستهایی که وارد این مسیر شده اند، پارک جنگلی گیسوم را به خاطر جاده ای پوشیده شده از درختان سرسبز و مرطوب سر به فلک کشیده اش می شناسند. این جاده را می توان از رویایی ترین جاده های شمال دانست که دریا و جنگل را به هم پیوند می دهد. منطقه ۸۰ هکتاری جنگل دارای ۷۶ گونه گیاهی بوده و آبشار ویسادار هم از جاذبه های تالش گیلان درون پارک جنگلی گیسوم است.
این جنگل در فصل تابستان به علت آب و هوای خنک و مطبوع اش و در تابستان به علت ظاهر رنگارنگ پاییزی اش بسیار دیدنی می شود. حتی زمستان جاده پارک جنگلی گیسوم هم بعد از بارش برف ها در ارتفاعات بالایی آن، بسیار دیدنی است. این جنگل یکی از جنگل های مطرح دارای درختان انجیلی (درختان بومی ایران) است که پاییز آنرا پر از رنگ های زرد، نارنجی، قرمز و سبز می کند.
مسیر دسترسی: جاده رشت به سمت آستارا را پیش بگیرید. از روستای پره سر عبور کنید. ۵ کیلومتر در همین جاده ادامه داده تا به مسیر جنگل در سمت راست جاده برسید.
سوباتان منطقه ای بر فراز ابرها
شاید منظره ها و تصاویر خیلی از گله های اسب ها را در بین مراتع سرسبز دیده باشید که آزادانه درحال چرا هستند که خیلی از این عکس ها در منطقه ای ییلاقی به نام سوباتان گرفته شده اند. در بین جاذبه های تالش گیلان مناطق ییلاقی بسیاری را خواهید یافت که بیشتر مواقع سال، در بالای دریای سفید ابرها قرار گرفته اند.

منطقه ییلاقی و جنگلی سوباتان همچون این مناطق بوده که خانواده های لیساری در فصول بهار و تابستان از کلبه های چوبی شان در آن استفاده می نمایند. چه از اردبیل و چه از هشت پر برای این منطقه راه دسترسی دارید.
بعضی از گروههای گردشگری به همراه راهنمایان حرفه ای خود، از درون جنگل لیسار به سمت سوباتان پیاده روی می کنند.
برای دسترسی به این منطقه در راه تالش، باید به سمت آق اولر حرکت کنید. روستای کیش دبی را پشت سر بگذارید و در دوراهی پیش رو، مسیر سمت راست را به درون جنگل ادامه دهید تا به سوباتان برسانید. در این راه دقت کنید که جاده خاکی بوده و با وسیله نقلیه مناسبی آنرا طی کنید. پیشنهاد می دهیم که در روستای کیش دبی از اهالی، وانت کرایه کنید تا شما را به سوباتان برساند.
غار سوباتان
از جمله مناطق تفریحی در بین جاذبه های تالش گیلان منطقه سرسبز سوباتان است. شاید گروههای بسیاری به علت تپه ها و کوه های سرسبز با مناظر بی نظیر سوباتان، راهی این مکان شوند اما بطور معمول خبری از وجود غاری در این ناحیه ندارند. غاری که بااینکه برای گردشگران عادی، فضای چندان مناسبی نیست اما غارنوردان حرفه ای را به سمت خود می کشاند. این غار هنوز بطور کامل اکتشاف نشده و ورودی سختی هم دارد.
مردم محلی نام غار را گنج خانه گذاشته اند و بدون راهنما نمی توانید آنرا بیابید. برای ورود به غار باید خودرا به صخره های منطقه با ارتفاع پنج تا ۱۵ متری ناحیه ای در نزدیکی روستای سوباتان برسانید. برای رسیدن به دهانه غار باید به میانه صخره ها صعود داشته باشید تا دهانه بسیار باریک غار را ببینید.
مردم محلی اعتقاد دارند که اگر کسی وارد گنج خانه شود، طلسم شده و لطمه می بیند. در نتیجه هنوز کسی همچون گروههای حرفه ای غارنوردی و اکتشاف وارد این غار نشده اند.
تیلار
«تیلار» بعنوان بلندترین قله رشته کوه های تالش، سر به آسمان می ساید و با دامنه هایی که آب های خنک و شقایق های سرخش و عطر گل های وحشی اش عامل نشاط و فرحبخشی گردشگران است، همه را به سمت خود می کشاند.

ییلاق و روستای مریان مهد تمدنی سه هزار ساله است و در اینجا می توان تمدن تالش را در عصر آهن جست؛ منطقه ای باستانی و تاریخی که قدمتی طولانی دارد.
این منطقه و مناطق ییلاقی همانند سوباتان، شاه رسول، ریک، الماس و کرمان لوراهونی از مناطق ییلاقی سحرانگیز با طبیعتی بکر و سرشار از زیبایی ها هستند.
رو به سمت دریا که حرکت نماییم، همانجا را که بومی ها به آن میان بند می گویند، هم آغوشی صخره ها و چمنزارها با بنفشه های خوشرنگ و عطر روح افزایش نمایی دیگر از زبردستی چیره دست ترین نقاش عیان خواهدنمود که وصفش ناممکن است.
دریاچه سراگاه
یکی از دریاچه های دیدنی و نسبتا بزرگ دریاچه سراگاه در بین جاذبه های تالش گیلان است که نه فقط منبع آب شیرین منطقه بوده بلکه به مکانی برای پرورش ماهی برای اهالی هم تبدیل گشته است. این دریاچه در ۱۰ کیلومتری بخش مرکزی تالش و در نزدیکی روستای سراگاه تبدیل گشته است. آب این دریاچه از چشمه های اطرافش تامین می شود. اطراف دریاچه را شالیزارهای برنج و مزارع کیوی دربرگرفته است. می توانید مرغان دریایی را در اطراف دریاچه درحال پرواز ببینید.
برای رسیدن به دریاچه سراگاه به هشتپر (تالش) بروید. از میدان معروف هشتپر به سمت کوه های شهیدان گم نام حرکت کنید. در جاده پیش رو، مسیر روستای نعلبند را پیش گرفته تا به دوراهی برسید. در این دوراهی که یک سمتش به سمت روستای مریان می رود باید مسیر روستای سراگاه را انتخاب کنید.
رودخانه کرگان رود
کمپ نمودن در اطراف رودی که همه سال پر آب بوده و جزو بزرگترین رودهای ناحیه غربی استان گیلان است، می تواند هر توریست و عاشق ماهی گیری را به خود جذب نماید. رودخانه کرگان رود از جاذبه های تالش گیلان بوده که سرشاخه های آن از ارتفاعات ۳۰۰۰ متری از کوه های تالش سرچشمه می گیرند. رودها و شاخه های خیلی از جمله رود آق اولر، وزنه سر و رزه چای به این رودخانه می پیوندند.
ماهی هایی مانند ماهی سفید و ماهی آزاد در این رود زندگی می کنند. کرگان رود بعد از عبور از میان شهر تالش، در ۶ کیلومتری شرق این شهر و در روستای قروق به دریای خزر می ریزد. طول آن ۵/۴۲ کیلومتر است و در تابستان تا حدودی کم آب می شود.
آبشار ورزان
یکی از زیباترین جاذبه های تالش گیلان و آبشارهای شمال کشور است که در ۳۶ کیلومتری شمال غربی تالش قرار گرفته است. برای رسیدن به آبشار ورزان باید به سمت سوباتان حرکت کنید و در نهایت مسیر ۲۲ کیلومتری دریاچه نئور اردبیل را پیش بگیرید. نام دیگر آبشار ورزان، ورازان بوده که در اتفاع درخلال ۱۹۰۰ تا ۱۹۷۰ متری از سطح دریا قرار گرفته است.
مسیر دسترسی به این آبشار بعد از روستای سوباتان، نیاز به پیاده روی سبکی در بین کوه ها و تپه های سرسبز کنار دریاچه دارد. روستای ورزان تا منطقه ییلاقی سوباتان ۴ کیلومتر فاصله دارد. ارتفاع آبشار بیش از ۱۰۰ متر است.
صلصال، قلعه ای به بلندای تاریخ تالش
قلعه صلصال بعنوان یکی از مهم ترین قلعه های تاریخی منطقه، در دوره تاریخی ساسانیان بنا شده است.

وقتی از جاده تالش به سمت آستارا حرکت می کنید، لیسار پس از پنج کیلومتری تالش و در بین شالیزارهایی سبز و خوش رنگ، در پای کوهی تاریخی قرار گرفته و وجود قلعه ای بر بالای این کوه توجه هر رهگذری را جلب می کند.
در ساخت این بنای باستانی از مصالح مناسبی چون آجر، ساروج و قلوه سنگ های رودخانه ای استفاده شده و به همین خاطر نسبت به سایر قلعه های موجود در این منطقه کمتر لطمه دیده است. قلعه صلصال در سال ۱۳۸۲ با شماره ثبت ۸۷۸۰ در لیست آثار ملی به ثبت رسید و با عنایت به این که در راه گذر مسافران و گردشگران قرار گرفته، هر ساله پذیرای جمع زیادی از توریستهای داخلی و خارجی است.
بنا دارای ۲ طبقه همکف و اول است که نورگری آن بواسطه پنجره هایی که دو جهان شرق و غرب و جنوب تعبیه شده، انجام گرفته و سقف آن از آجر تولید شده است. ۲ آب انبار بزرگ در ضلع شمالی و غربی قلعه واقع شده و در کاوش ها و حفاری های صورت گرفته مکان هایی چون آبریزگاه، حمام، محل طبخ نان، محل طبخ غذا و موارد دیگر کشف شده اند.
این قلعه یکی از محکم ترین قلعه های موجود در تالش است که بگفته اهالی محل به علت ارتفاع زیاد، چون رفت و آمد به قلعه در گذشته به سختی انجام می گرفته، محلی به منظور زندگی عقاب ها بوده و هنوز هم می توان پرواز عقاب ها را در فصل تابستان برفراز قلعه باستانی صلصال مشاهده کرد.
بازدید از این قلعه در فصل بهار و تابستان جذابیت خاصی دارد چونکه وقتی بر فراز قلعه قرار بگیری، شهر تازه تأسیس لیسار و سواحل نیلگون خزر، مناظری زیبا و دل انگیز را در مقابل دیدگانتان به تصویر می کشند؛ مناظری که بازگشت عقاب ها بر فراز آن، خبر از بهار و زندگی باردیگر را می دهد.
مناطق حفاظت شده و پارک های تالش
بسیاری از جاذبه های تالش گیلان که برای شما نام بردیم، در بین مناطق حفاظت شده و پارک های جنگلی قرار گرفته اند. پارک ملی هیرکانی که در برگیرنده این منطقه است، توانسته به علت خاصیت های منحصر به فردی که دارد، برای ثبت در میراث جهانی یونسکو ارائه شود.
در این منطقه می توان، منطقه های حفاظت شده خیلی از جمله مناطق زیر را پیدا نمود که بسیار دیدنی هستند و منطقه حفاظت شده لیسار، جوکندان تالش، منطقه حفاظت شده آلالان اسالم و منطقه حفاظت شده ناو اسالم همچون آنها هستنتد.
اگر چه جستجوهای اخیر و کشف تمدنی بزرگ و عظیم با قدمتی سه هزار ساله را در سرزمین تالش نشان داده است که شکل و نمای حال تالش خیلی حقیرتر از آنی است که باید باشد ولی بمحض این که از دیوارهای شهر به بیرون برویم و به دشت و چمنزارهای آن روی آوریم و حتی اگر در داخل شهر کمی سرمان را بالا بگیریم و کمی در راه باد ملایم و خنکی که از سمت کوهستان به دریا می وزد، قرار بگیریم، کوه های سرسبزی را خواهیم دید که تالش را همچون نگینی در قدمگاه دریا به خود گرفته اند.

در این سرزمین اگر قدمی پا فرا نهیم، جلال و جبروت و شوکت تالش را با داشتن طبیعتی بس بی نظیر و بی مثال که آدمی را به کرنش خالق یکتا می خواند، خواهیم دید.

رو به سمت دریا که حرکت نماییم، همانجا را که بومی ها به آن میان بند می گویند، هم آغوشی صخره ها و چمنزارها با بنفشه های خوشرنگ و عطر روح افزایش نمایی دیگر از زبردستی چیره دست ترین نقاش عیان خواهدنمود که وصفش ناممکن است.

اما ناگفته پیداست که مناسب ترین بستر طبیعی برای توسعه صنعت توریسم با بالاترین توانمندی طبیعی و جاذبه های متنوع گردشگری در تالش نهفته است. تابلویی طبیعی و زیبا که مناظر و چشم اندازهای طبیعی و زیبایی را از ساحل دریا و جلگه و کوه های پوشیده از جنگل را به معرض نمایش گذاشته است.

چمنزارهای تالش بسیار زیباست در جاهایی که ابرها در فواصل خاصی از زمین قرار می گیرند و گاهی انگار در پشت تپه و یا کوهی کمین کرده و یا انگار به استراحت می پردازند و گاهی هم فقط در مناطق دره ای و عمیق قرار می گیرند و انگار آمده اند تا چاله های طبیعی را موقتاً پر کنند.

بام تالش
بام تالش مجموعه سیاحتی و تفریحی دیگری است که در منطقه سیاهداران در وسعت ۴۰۰ هکتار راه اندازی شده و این مجموعه مشرف بر شهر تالش، دارای چشم اندازهای طبیعی بسیار منحصر بفردی است که دومین طرح سورتمه کشور نیز به طول بیش از یک کیلومتر در دل جنگل های این منطقه با نشیب و فرازهای مختلف نصب شده تا گردشگران را برای لحظاتی میهمان هیجان و اضطراب سورتمه سواری کند.
طرح ساحلی قروق یکی از زیباترین طرح های ساحلی شمال کشور است. این طرحی غوطه ور در بین انبوهی از درختان کاج که بر کنار دریای خزر واقع شده با امکانات منحصر بفرد تفریحی و رفاهی آماده بازدید و استفاده گردشگران نوروزی است.

اگر گردشگران تالش به طرح ساحلی قروق در چهار کیلومتری شمال شهر تالش سر نزده و قروق را ندیده ترک کنند، حسرت این ندیدن را تا آخر با خود خواهند داشت.



منبع:

1401/01/05
13:01:31
5.0 / 5
458
تگهای خبر: دامن , زیبایی , سفر
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)

تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب
لطفا شما هم نظر دهید
= ۸ بعلاوه ۴
لباس دونی