اقبالی مطرح كرد؛
غفلت دستگاه های فرهنگی در رابطه با حجاب با گشت ارشاد حل نمی گردد
لباس دونی: به گزارش لباس دونی، یک کارشناس حوزه عفاف و حجاب در برنامه کشف واقعیت های حجاب فرهنگسرای اندیشه اظهار داشت: بیش از 30 دستگاه فرهنگی وظیفه پیگیری موضوع حجاب را داشتند که غفلت کردند و این غفلت با گشت ارشاد حل نمی گردد.
به گزارش لباس دونی به نقل از مهر، فرهنگسرای اندیشه ویژه برنامه «کشف واقعیت های حجاب» را با محوریت گفت و گو درباره ی موضوع حجاب برگزار می نماید. این برنامه گفت و گو محور با حضور کارشناسان برجسته عرصه عفاف و حجاب، اساتید حوزه و دانشگاه برگزار شده و تلاش دارد به شبهاتی که در این مساله مطرح می شود، پاسخ دقیق و متقن علمی ارائه نماید.
نخستین جلسه از این ویژه برنامه با حضور ابوالفضل اقبالی پژوهشگر و نویسنده کتاب «آیا او کارگر بود؟» اجرا شد.
ابوالفضل اقبالی کارشناس حوزه عفاف و حجاب اظهار داشت: شارع مقدس، از تشریع حکم حجاب و وجوب آن، به دنبال حکمت ها و غایاتی است. از آنجائیکه پروردگار متعال خاصیت های انسان را می شناخته و می داند زن و مرد تمایل ذاتی به یکدیگر دارند، با حکم حجاب و قراردادن حریم های دیگر بین زن و مرد، می خواهد فضای تعاملات اجتماعی و عرصه عمومی جامعه را از امر جنسی پاکسازی و آنرا به حریم خصوصی خانواده منتقل کند. به عبارت دیگر، اسلام برای افزایش کارآمدی افراد در کارهای اجتماعی شان، حریم هایی را میان زن و مرد قرار می دهد که یکی از اینها حجاب است.
قرار دادن حریم برای جلوگیری از مزاحمت هاست
وی افزود: دومین هدف، جلوگیری از ضایع شدن شأن انسانی زنان و تبدیل شدن آنان به یک کالا و ابزار در خدمت مرد است. در غرب می بینیم که به بهانه های واهی نظیر کارهای اجتماعی زنان، آنان به مثابه یک ابزار در خدمت پیشرفت اهداف سرمایه داری مردانه قرار گرفته اند. اسلام با این مساله مخالف است و آنرا دون شأن مقام انسانی زن می داند. سومین هدف نیز حفظ امنیت اخلاقی جامعه است. در طول تاریخ، بارها دیده ایم که آزارهای جنسی از طرف مردان و مقابل زنان صورت می گرفته است. قرار دادن حریم برای زنان، کوشش برای جلوگیری از اینگونه مزاحمت هاست. به نظرم اگر نسبت به این حکمت ها شناخت بهتری پیدا نماییم، پذیرش مقوله حجاب آسان تر خواهد بود.
وی در پاسخ به این شبهه که حجاب با کارهای زن در اجتماع منافات دارد، اظهار داشت: تلقتی اشتباه این است که مقوله حجاب و حریم ها را به مفهوم محصور بودن در قالب های اندرونی خانه می دانیم. این مساله در حالی است که حجاب در رابطه زن با مردانِ نامحرم تشریع شده است. در حقیقت، حجاب به مثابه ارجاع زن به اندرونی خانه نیست و کاربردهای اجتماعی بیرون از خانه دارد.
وی اضافه کرد: دقت داشته باشید آن چیزی که از آزادی تفسیر شده، آزادی در ناحیه انتخاب های انسانی و تحقق فردیت است، اما همین مقوله در لیبرال ترین مکاتب بشری نیز قیودی را به خود می بیند. برای مثال، می گویند دایره آزادی هر کس تا جایی است که آزادی دیگری را سلب نکند. در مورد موضوع حجاب نیز همین است. اگر امنیت جامعه با پوشش افراد، چه زن و چه مرد، نسبتی داشته باشد، باید محدودیت های آن پذیرفته شود.
فضای مجازی و مقوله حجاب
اقبالی با اشاره به اثرات فضای مجازی بر موضوع حجاب اظهار داشت: دوگانگی هویتی که فضای مجازی بدان دامن می زند، از اقتضائات تکنولوژی و پیشرفت های عصر جدید است. هر فرد در فضای حقیقی، با هویت حقیقی خود او شناخته و هر رفتار او به پایش نوشته می شود. برهمین اساس، در فضای حقیقی، هر کس مراقب رفتار خودش است، اما در فضای مجازی به علت آنکه هویت افراد از بین می رود، محدودیت های عرفی اجتماعی کمرنگ تر شده و افراد دوگانه رفتار می کنند. بنا بر این است که در این فضا انحرافات اجتماعی بیشتر می شود. از این روی بنظر می رسد که نیازمند اعمال نظارت های جدی تری در فضای مجازی هستیم.
بی حجابی و عدم رعایت حجاب شرعی، تخلف و جرم محسوب می شود
وی در پاسخ به سوالی درباره ی این که آیا بی حجابی جرم است، اظهار داشت: بر طبق ماده ۶۳۸ قانون مجازات اسلامی، بی حجابی و عدم رعایت حجاب شرعی، تخلف و جرم شمرده می شود. بنابراین، بی حجابی فقط لطمه اجتماعی نیست و تخلف از قانون رسمی کشور نیز بشمار می رود. برهمین اساس، در برخورد با این تخلف و جرم باید نظارت اجتماعی قوی تری صورت بگیرد.
این کارشناس حوزه عفاف و حجاب اظهار داشت: علل بدحجابی در جامعه ما، گسترده و پیچیده است و نمی توان آنرا به یکی دو عامل خاص محدود کرد. خاصیت های شخصی افراد یکی از عوامل است، تربیت خانوادگی عامل دیگر است، کارکردهای نظام آموزش و پرورش در این مساله تأثیرگذار است و … همین طور می توان عوامل درونی را هم مثال زد؛ بطورمثال این که آیا حیا در فرد درونی شده است یا خیر؟ راحت طلب است یا خیر؟ و...
۵۰ درصد جامعه را رها کرده ایم
اقبالی در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت: طبق پژوهش ها، در موضوع رعایت حجاب ۳ گروه داریم؛ دسته اول کسانی اند که حجاب شرعی و استانداردهای پوشش را رعایت می کنند. آنان حدود ۳۵ تا ۴۰ درصد جامعه را می سازند. ۱۰ تا ۱۵ درصد جامعه نیز بدحجاب یا بی حجاب اند و کاملاً در تعارض با استانداردهای پوشش، لباس می پوشند. دسته سوم که حدود ۵۰ درصد جامعه اند، از حجاب عرفی برخوردارند؛ یعنی نه استانداردهای شرعی حجاب را دارند و نه بدحجاب اند. این افراد مردداند؛ به اصل حجاب قائل اند اما پوشش کامل شرعی را قبول ندارند.
وی اضافه کرد: بنده معتقدم که در سیاستگذاری های فرهنگی باید این افراد را مخاطب اصلی قرار بدهیم و اگر می خواهیم موضوع حجاب را ساماندهی نماییم باید برای این گروه کار ترویجی، تبلیغی و فرهنگی بکنیم. شاید برای این گروه، «الزام» پاسخگو نباشد، اما برای آن ۱۰ -۱۵ درصد دیگر باید قانون مواجهه کند.
نویسنده کتاب «آیا او کارگر بود؟» درباره ی گشت ارشاد و واکنش های اجتماعی به آن اظهار داشت: منطق گشت ارشاد این است که برای اجرای قانون، ضمانت اجرائی قرار داده شود. برای مثال پلیس فتا آمده تا روابط و قوانین موجود در فضای مجازی را کنترل کند. بر همین اساس، گشت ارشاد می خواهد بر رفتار افراد در قالب قانونی نظارت کند، اما باید این سوال را پرسید که آیا روش هایی که برای اجرای این ایده و ضمانت در پیش گرفته ایم، درست بوده است یا خیر؟ بنظر می رسد که دراین زمینه تجربه موفقی نداشتیم؛ اولاً یکی از ضابطین اجرای قوانین تصویب شده در زمینه عفاف و حجاب، پلیس است و قبل از او حدود ۳۰ دستگاه دیگر مسئول پیگیری و اجرای این قانون بوده اند. آنان وظیفه شان را به درستی انجام نداده اند.
وی افزود: برای مثال، وقتی در تمام فروشگاه های زنانه، مانتوهایی که پوشش مناسب داشته باشد پیدا نمی کنید و عملاً کالای مناسب عرضه نمی گردد، یعنی اجرای قانون مغفول مانده است و نباید انتظار داشت در آخر مسیر، پلیس بتواند موفق عمل کند. به عبارت دیگر مداخله پلیس و نهادهای دیگر زمانی جوابگو است که بقیه نهادها مسیر طراحی شده را به درستی اجرا کرده باشند. در اینجاست که شما سراغ کسانی می روید که غرض ورزانه رعایت حجاب نمی کنند.
الزام پلیسی در موضوع حجاب به موفقیت نمی رسد.
اقبالی اظهار داشت: اگر جمهوری اسلامی در موضوع حجاب فقط بخواهد الزام پلیسی و اعمال زور داشته باشد، به موفقیت نمی رسد. این مساله را در ماجرای کشف حجاب رضاخان نیز می بینید. او هم می خواست یک امر فرهنگی که ریشه عمیقی دارد را با زور به مردم تحمیل کند که شکست می خورد. بدین سبب مواجهه زورمدارانه با موضوعات فرهنگی هیچ توفیقی را به همراه نخواهد داشت. فراموش نکنید که بیش از ۳۰ دستگاه فرهنگی وظیفه پیگیری موضوع حجاب را دارند که نباید از کار آنان غافل شد. آنها باید تلاش کنند تا حجاب را در میان مردم نهادینه و فرهنگ سازی کنند. با اینحال معتقدم که مقایسه قانون حجاب در جمهوری اسلامی با کنش رضاخان در مقوله کشف حجاب، قیاسی مع الفارق است.
وی با دروغ خواندن تفاسیر ارائه شده از طرف رسانه های غربی درباره ی مسائل جنسی اظهار داشت: رسانه های غربی اینگونه القا می کنند که در غرب هیچ محدودیتی وجود ندارد و از نظر روابط زن و مرد نیز هیچ کس نسبت به دیگری حریص نیست و تجاوزی رخ نمی دهد؛ چنین تصویری که از جامعه غربی داریم، واقعیت ندارد چونکه در گزارش های آماری که خودشان منتشر می کنند، آمار تعرض مردان به زنان بسیار بالاست. باید این سوال را پرسید که اگر برداشتن حریم ها موجب چشم و دل سیری مردان و زنان می شود، این آمارها از کجا می آید؟ بنظر می رسد که نسبت به غریزه انسانی و ماهیت طبیعی آن اشتباه محاسباتی داشته ایم و فراموش کردیم که این غریزه سیری ناپذیر است.
اقبالی در بخش پایانی سخنان خود به اهمیت خانواده اشاره نمود و اظهار داشت: نقش تربیتی خانواده یکی از مهم ترین عوامل در موضوع حجاب است. بنظر می رسد که ناخواسته در دل یک شکاف اجتماعی و نسلی قرار داریم و کارکردهای تربیتی خانواده سلب شده است. در حقیقت، کارکردهای تربیتی خانواده را گرفتیم و عوامل دیگری نظیر رسانه، آموزش و پرورش و … را به جایش نشاندیم. مشخص است که خروجی چنین سیستمی متفاوت با نسل های گذشته است. بنده معتقدم که اگر کارکردهای تربیتی را به خانواده برگردانیم، به این مشکلات برنمی خوریم.
وی اضافه کرد: سوالی مطرح می شود که حجاب امر فردی و شخصی است و چرا حاکمیت باید دراین زمینه مداخله کرده و قانون بگذارد؟ در پاسخ باید اظهار داشت: درست است که حجاب رفتار فردی است، اما پوشش هر کس دلالت ها و تبعات اجتماعی دارد. در حقیقت، نوع پوشش هر فرد تأثیراتی را در طرف مقابل او می گذارد و از این نظر موضوع کاملاً فردی و شخصی نیست.
منبع: lebasdooni.ir
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب