نگهداری كتب خوشنویسان قمی در هند
به گزارش لباس دونی مدرس سطوح عالی انجمن خوشنویسان ایران، اظهار داشت: ۲۰ هزار كتاب شعر باقیمانده از شاعران در كتابخانه های هند نگهداری می گردد كه برخی از آن آثار كتابت شده توسط خوشنویسان قمی است.
به گزارش لباس دونی به نقل از ایسنا، حسن آهنگران، شامگاه سه شنبه در سیصد و چهل و ششمین جلسه از قم پژوهی با مبحث پیشینه خوشنویسی در قم عنوان كرد: خوشنویسی هنری گرانقدر و گران بهاست كه گاهی مورد بی مهری و در دست فراموشی قرار می گیرد.
مدرس سطوح عالی انجمن خوشنویسان ایران اضافه كرد: خوشنویسی در قم از دوران صفویه به بعد شكوفایی ویژه ای را با حضور اساتید برجسته و نامی تجربه می كند.
وی خاطرنشان كرد: با اینكه قم هنرمندان برجسته ای در خط و خوشنویسی دارد اما فقدان فضای منسجمی در پشتیبانی از خوشنویسی خیلی از هنرمندان را پراكنده و بی نام و نشان كرده است.
آهنگران اظهار نمود: با همه بی مهری ها و سكوتی كه در عرصه خوشنویسی می بینیم عشق به هنر و خوشنویسی مرا در این وادی نگه داشته است تا جایی كه تا آخر عمر هم دست از این هنر برنمی دارم.
وی بیان كرد: یكی از مهم ترین افتخارات زندگی من كتابت قرآن كریم است كه احساس می كنم بركت زیادی به زندگی ام بخشیده است.
این استاد خوشنویسی خاطرنشان كرد: گاهی تنها یك نوشته و یك نیم خط از خوشنویسی می تواند فرد را متحول كند و زندگی و سرنوشت او را تغییر دهد تا مسیر كمال و تعالی و عرفان را بپیماید.
وی تصریح كرد: خوشنویسی هنری نیست كه بتوان در كنار طاقچه روزمرگی های زندگی آنرا از یاد برد، خوشنویسی هنری گرانبهاست كه زندگی می بخشد و جایگاه معنوی بسیاری دارد.
آهنگران تصریح كرد: هنرمندانی را در قم می شناسیم كه با اینكه در خوشنویسی سرآمد هستند اما چون فاقد امكانات بوده و با مشكلات مالی دست و پنجه نرم می كنند، توان برگزاری نمایشگاهی را ندارند و به این منوال ناشناخته هم باقی خواهند ماند.
وی اظهار داشت: در خیلی از كشورهای اسلامی و در سطوح دانشگاهی و مراكز علمی خواهان مربی خوشنویسی جهت آموزش به علاقه مندان خط هستند اما ظرفیت ها به علت عدم حمایت های لازم نادیده گرفته می گردد.
مدرس سطوح عالی انجمن خوشنویسان ایران اضافه كرد: هنرمندی كه خوشنویسی می كند در واقع به تمرین صبر، متانت، اخلاق و عرفان می پردازد و با ریاضت ها و دشواری های زیادی اثری پر بها از خود بر جای می گذارد.
وی عنوان كرد: در قم هنرمندان خوشنویسی زندگی كرده اند كه كتابت و خوشنویسی آنها در اماكن مذهبی همچون حرم حضرت معصومه(س) و بعضی از مساجد و فضاهای مذهبی بر جای مانده است و این آثار خط بر روی كتیبه ها چشم زائران و علاقه مندان و هنردوستان را می نوازد.
آهنگران با تقدیر از تلاش اساتید در بنیاد قم پژوهی در احیای تاریخ قم اظهار داشت: قم در خیلی از عرصه های هنری و معنوی پیشگام است و قم پژوهی حركت های خوبی در بازگویی تاریخچه ها دارد.
وی ادامه داد: باید برای زنده ماندن بعضی از هنرها و پیشگیری از نام خیلی از هنرمندان قمی تلاشی مضاعف داشت و به احیای تاریخچه ها در دل تاریخ پرداخت.
وی خاطرنشان كرد: ۲۰ هزار كتاب شعر باقی مانده از شاعران در كتابخانه های هند نگهداری می گردد كه برخی از آن آثار كتابت شده توسط خوشنویسان قمی است.
این استاد خوشنویسی بیان كرد: گاهی خط با نگارگری در هم آمیخته است؛ بزرگانی در قم داریم كه در كتابت و خط و نگارگری تبحر خاصی دارند، اگر می توانستیم نمایشگاه دائمی برای آثار خوشنویسی در قم راه اندازی نماییم بخش زیادی از مشكلات و دغدغه های هنرمندان خوشنویسی در قم از میان می رفت.
وی تصریح كرد: باید به فرهنگ، تمدن و پیشنیه خود بها بدهیم و از آثار بر جای مانده و آثاری كه در حال تولید است صیانت نماییم.
آهنگران تصریح كرد: خیلی از هنرمندان در دوره صفوی در مكتب های مختلف آموزش خط می دیدند تا این هنر را بر جای بگذارند هز چند نوآوری در خوشنویسی به آن زیبایی و جلا می بخشد اما نباید نوآوری به گونه ای باشد كه معیار و اصول خوشنویسی را به فراموشی بسپارد.
حسن آهنگران خوشنویس برجسته كشور، در سال ۱۳۲۱ در شهر مقدس قم متولد شد و از محضر اساتیدی همچون سید حسن و سید حسین میرخانی در رشته نستعلیق، محمد حسین عطارچیان در رشته شكسته نستعلیق و حامد الامدی در رشته ثلث و نسخ بهره برده است.
وی دارای رتبه استادی و درجه ۱ هنری خوشنویسی نستعلیق و شاگرد پدر خوشنویسی ایران استاد سید حسین میرخانی است.
در ادامه این جلسه، همینطور محمد قاضی از اعضای بنیاد قم پژوهی بیان كرد: زیباترین هنرها از این خاك و مرز و بوم بیرون آمده است و هنر خط در بین آنها به هنری دشوار معروف است.
این عضو قم پژوهی اضافه كرد: پدربزرگ من خط خوبی داشت، پسر وی بحرینی عشقی یكی از خطاطان به نام بودند كه بر روی سنگ می نوشت؛ سنگ سیاه وسط حرم كه برای قطب راوندی است از نوشته های اوست، همینطور كتیبه های اطراف درب ورودی مسجد اعظم هم اثر او بود.
وی توضیح داد: بنده هم سال ۶۲ با استاد آهنگران آشنا شدم و نزد وی دوره دیدم، پیش از تاسیس انجمن خوشنویسان، خانه جوانان در قم فعال بود و هنرمندان بزرگی در قم انواع هنرها را در این خانه فراگرفتند و بهترین هنرمندان در تاتر و موسیقی و خوشنویسی قم در این مجموعه تربیت شدند.
قاضی بیان كرد: استاد آهنگران بعدها انجمن خوشنویسان را راه اندازی نمود، به نظر من باید فرزندان را از كودكی با خط آشنا كرد.
وی در مورد تاریخچه هنر خوشنویسی عنوان كرد: این هنر سابقه تاریخی در ایران دارد، در دوره اشكانی خطوط میخی بود و پیش از آن خط تصویر شكل گرفته بود.
این استاد قم پژوهی تصریح كرد: خوشنویسی هنری منظم و دقیق است این هنر پس از اسلام در ایران به اوج رسید و خوشنویسی در قم از دوران صفویه به بعد شكوفایی ویژه ای را با حضور اساتید برجسته و نامی تجربه می كند.
وی اظهار داشت: در دوره اسلامی، خط كوفی از حضرت علی(ع) یادگار است كه آن هم میراث سلیمان نبی بوده است، یكی از خطوط معروف كه به عروس خط معروف است و آثار زیادی به آن نوشته می گردد نستعلیق است كه از نسخ و تعلیق آمده است.
قاضی اظهار نمود: در زمان تیموریان، خط ریز مورد توجه بود یكی از نوادگان تیمور تصمیم می گیرد شاهنامه فردوسی را با خط نستعلیق زیبا بنویسد، بهترین خطاط و نقاشان و تهذیب كاران را دعوت می كند كه نتیجه آن كتاب شاهنامه بایسنقری می گردد.
وی افزود: این كتاب به دست یك كل كلكسیونر در خارج از ایران می افتد و وی برای فرار از مالیات آنرا ورق ورق می كند و هزاران دلار می فروشد؛ البته ورق های باقی مانده در زمان ریاست جمهوری آیت الله هاشمی رفسنجانی پیگیری و با دو تابلوی نقاشی تعویض شد و الان این اثر در یكی از موزه های بزرگ در ایران نگهداری می گردد.
این استاد قم پژوهی عنوان كرد: در زمان محمدرضا شاه هم در دربار، از افرادی كه در كتابت وارد بودند در نامه نگاری استفاده می شد بخصوص به خط نستعلیق اهمیت می دادند.
وی بیان كرد: خوشنویسان از روی قرآن های بر جای مانده از دوران صفوی و قاجاریه نوشته اند، برخی جاها از خط خود هم بهره برده اند، تنوع خط در تركیب وجود دارد، فردی كه كتابت خط دارد می تواند نوآوری كند.
قاضی اظهار داشت: یكی از بهترین خط ها در دوره قاجاریه مربوط به كتابت قرآن، توسط دختر فتح علی شاه بوده كه واقعا خط زیبایی است و نشان داده است فرزند از كودكی خط می آموخته است.
وی خاطرنشان كرد: میرعماد بهترین استادان خط نستعلیق در قم بوده است و نمونه هایی خطی در موزه آستان قم وجود دارد.
این استاد قم پژوهی خاطرنشان كرد: طولانی ترین خط نستعلیق در حرم حضرت معصومه(ص) است كه در صحن نو از سمت خیابان ارم آغاز می گردد تا ورودی صحن عتیق ادامه دارد و در سال ۱۳۰۱ كتابت شده است.
وی بیان كرد: كتابت این اثر توسط میرزا آقا كمال تبریزی است كه ۲۵۶ متر طول دارد، همینطور در داخل ضریح هم آثاری از اساتید برجسته وجود دارد.
قاضی بیان كرد: در دوره قاجار در بناهای مختلف قم همچون صحن امام زاده ها و حرم حضرت معصومه(س) خوشنویسان به نگارش كتیبه ها پرداختند.
وی خاطرنشان كرد: در هنر خوشنویسی برای كتابت آیات و روایات از خط ثلث و نسخ استفاده می گردد و خط نستعلیق و شكسته نستعلیق برای نگارش اشعار و متون ادبی به كار گرفته می گردد.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب